Dünyanın en popüler arama motoru Google, oldukça gelişmiş algoritmalar ile kullanıcıları kendine çekiyor. Ancak şirketin kullandığı teknolojiler o kadar gelişmiş ki aradığınız şeyi karşınıza çıkartmakla kalmıyor, sizin neyi aramak isteyebileceğinizi de tahmin ederek size önerilerde bulunuyor. Arama yaptığınızda yazacağınız cümleyi sanki sizi tanıyormuş gibi tamamlıyor. Peki şirket, bunu nasıl yapıyor? Google, neyi arayacağınızı nasıl biliyor?
Google, veri saklama ve işleme becerisi ile şaşırtıyor
Bilgisayarınızda ya da mobil cihazlarınızda, Google destekli bir tarayıcıyı (Chorme, Mozilla ya da Edge) çalıştırın. Karşınıza çıkan arama çubuğuna aramak istediğiniz şeyi tarif eden cümleyi yazın. Google size uygun tahminleri arama çubuğunda size önerecektir. Bu tahminler elbette rastgele değil. şirket sizi tanıyor ve neyi aramak isteyebileceğinizi önceden tahmin edebiliyor.
Peki Google arayacağımız şeyleri nasıl tahmin edebiliyor? Bunu öğrenmek için bir yol izleyeceğiz. Teknoloji devi, her alanda faaliyet gösteren servisleri ile günümüz yüzyılının en kıymetli hazinesini her saniye topluyor. Günümüzün hazinesi olan veri, Google tarafından işleniyor ve çalışma performansı arttırmak için bize karşı kullanılıyor.
Bu veriler Google hesabımız ile toplanabileceği gibi, IP adreslerimizin daha önceki verilerinden de toplanabilir. Google arayacağımız şeyleri nasıl biliyor sorusuna cevap bulmak için ve daha iyi anlamak için iyi bir yöntem var. Google Chorme gibi tarayıcımızdan hemen ulaşabileceğimiz ve canlı canlı şahit olabileceğimiz bir yöntem.
Neler olduğunu görmek ve Google’ın nasıl veri topladığını anlamak için Google Chrome’un çok amaçlı arama çubuğuna “chrome://omnibox/” yazın ve enter tuşuna basın. Farklı tarayıcılarda değişiklilik gösterebilir. Örneğin Microsoft’un Edge tarayıcısında “edge://omnibox/” yazmanız gerekir. Enter tuşuna bastığınız küçük bir arama çubuğu ve değişik ayarları yapabildiğiniz sekmeler ile karşılaşacaksınız.
Küçük arama kutusuna karakterleri yazmaya başladığınızda; arama geçmişinize, arama sonuçlarınıza ve yer işaretlerinize dayanarak belirli tahminler görünecek. Sık ziyaret ettiğiniz bir URL’yi yazmaya başlarsanız, tarayıcı size en son ne zaman ziyaret ettiğiniz ve ne sıklıkla ziyaret ettiğiniz gibi çok daha fazla ayrıntı gösterdiğini göreceksiniz. Aslında tarayıcınızın ne kadar büyük bir hafızaya sahip olduğunu ve Google’ın bu verileri nasıl sakladığını görmüş olacaksınız.
Google’ın sizin hakkınızda toplamış olduğu verilerden daha fazlasını görmek için farklı tarayıcı adresleri var. Örneğin, “chrome://media-engagement/” yazarsanız size medya etkileşimi için ziyaret ettiğiniz web sitelerini gösterir. “chrome://predictors/” adresi ise sizi gerçekten şaşırtacak. Bu adresi tarayıcınıza yazarsanız arama yaptığınızda Google’ın size önereceği ve ziyaret etme oranınızın en yüksek olduğu web sitelerini de görebilirsiniz. Böylece Google’ın sizin verilerinizi kullanarak yapmış olduğu analizi gözlerinzile görmüş olursunuz.
Google nasıl veri topluyor ve bunları nerelerde kullanıyor?
21.Yüzyılın hazinesi veridir. Büyük şirketler bu hazineye ulaşmak ve depolayabilmek için servetler harcıyor. Google’ın veri konusunda dünyadaki en büyük ve en iyi şirketlerden biri olduğu zaten biliniyor. Sizin hakkınızda öğrendikleri her bilgi sizlere daha iyi bir deneyim sunmaları ve daha fazla para kazanabilmeleri için önemlidir.
Bütün şirketler veriyi sever. Google için ise veri olmazsa olmazdır. Google hesabınız ya da IP adresiniz ile sizi tespit edebiliyor. Aradığınız aramalardan dolaştığınız uygulamalara, Dinlediğiniz müzik türünden indirdiğiniz uygulamalara kadar neredeyse sanal dünyadaki her hareketinizi servisleri yardımıyla izliyor. Toplanılan bu veriler işlenerek bilgi haline getirilebilir ve anket çalışmalarında kullanılabilir. Bu yaz hangi ürünlerin daha fazla sattığı gibi verilere ulaşmak Google için çok kolaydır.
Sizden toplanılan veriler sayesinde elde edilen bilgilerle size daha ilgili reklamlar gösterilebilir. İlgili reklamlarla karşılaştığınızda reklamı ziyaret etme ihtimaliniz artacağından Google’ın para kazanma olasılığı da artar. Sadece reklam gösterimi ile yetinmez. Sizleri daha iyi tanıyıp aramalarınızı optimize ederek daha iyi bir performans sunmak için de verileri kullanır.
Üzerine yazılan paragrafların yeterli gelmeyeceği bu olgu, üzerine dersler okutulan “Büyük Veri” kavramının ta kendisidir. Bu noktadan sonra “Google neyi arayacağımızı nasıl biliyor?” sorusunu sormak bile Google şirketini küçümsemektir. Bizi bizden daha iyi tanıyan Google, bu bilgilerden sonra bizlere neyi aramak istediğimizi bile söyleyebilir.
