İnsanlığın bugün geldiği teknolojik gelişim düzeyi, bir anda kendi kendine ortaya çıkmış değil. Bugün yapay zekanın bu kadar yetenekli hale gelmesinin arkasında bile on yıllara dayanan bir bilgi birikimin payı var. Aslında büyük teknolojik ilerlemeler tek bir kişiye mal edilemez. Ancak teknolojinin gelişime etkide bulanan ve teknolojiye yön veren lider insanların varlığını da kabullenmek gerekiyor.
Peki, bugün nimetleriyle daha kolay bir hayat sürdüğümüz günümüz teknolojisine kimler yön verdi? Bunların bazılarını hepimiz biliyor olsak da bazı isimleri belki de ilk defa duyacaksınız.
Teknolojiye yön veren önemli insanlar
Teknolojiye yön veren insanlar listemizde son dönemde ve geçmişte teknolojiye yön veren insanlar yer alıyor. Yakın geçmişte teknolojiye yön veren insanları ve teknoloji tarihine yön veren isimleri bir araya getirdik. Sizler için bu isimleri, teknoloji çağı, İnternet çağı, yapay zeka çağı ve keşifler çağı şeklinde dört başlıkta ele alıyoruz.
Teknolojiye yön veren insanlar: Teknoloji Çağı
Teknoloji çağının olmazsa olmazlarından biri de bilgisayarlar. Teknolojiye yön veren insanları bu anlamda bilgisayar çağına olan katkıları üzerine sıraladık. Bu anlamda ilk kişisel bilgisayardan günümüz teknolojisine evrilen dönemde teknolojiye yön veren insanları ilk bölümde ele alıyoruz.
Steve Jobs (1955-2010)
Steve Wozniak ile Apple’ı kuran Jobs, kovulmasına rağmen dönüşünde Apple’ı küllerinden yeniden doğmasını sağladı. Her şey bir garajda geliştirilen Apple I bilgisayarı ile başladı. Bugüne damga vuran Apple atılımı ise Steve Jobs’un kovulup geri dönmesi sonrası başlıyor.
Yönetim kurulunda yaşanan güç savaşları sonrası Steve Jobs 1985 yılında koltuğunu kaybetti. Ancak bir süre sonra kan kaybedeb Apple’a Jobs,1997 yılında geri dönüyor. Bugün iPhone, iMac gibi her yerde rastladığımız “i” yani inteligence takısı Steve Jobs sayesinde ilk defe iMac ile hayatımıza girdi.
Steve Jobs 1998 yılında bildiğimiz anlamda bilgisayar tasarımını baştan aşağı değiştirdi. Özellikle kutu gibi bir forma sahip olan Macintosh bilgisayarlar, PC karşısında bir türlü istenen pazar payına ulaşamıyordu. Ancak iMac yeni formu ve rekabetçi özellikleriyle Apple’ı yeniden yarışa sokmayı başardı.
Apple ve TSMC, 2nm süreci için çalışmalarını hızlandırdı. Apple, bu mimariyi ilk kullanan şirket olmak istiyor.
Steve Jobs ise iPhone, iPad gibi devrimsel ürünlere kadar uzanan bir ateşin ilk kıvılcımını böylece yaktı. Kısacası Steve Jobs, batmakta olan Apple’dan, teknolojiye yön veren bir teknoloji devi yarattı. Bugün bile Stve Jobs’un ilk adımını attığı akıllı telefonlar hayatımızın önemli parçası. Steve Jobs bu anlamda teknolojiye yön veren insanlar arasında belki de en önemli yerlerden birine sahip.
Steve Wozniak (1950-)
Jobs bu yolculukta tek başına gibi görünse de önemli bir yol arkadaşı daha vardı. Steve Wozniak, özellikle Apple 1 ve Apple 2 bilgisayarlarla aslında Macintosh işletim sistemine önemli özellikler kazandırdı. Geçirdiği uçak kazası sonrası Apple’dan ayrılan ancak bağları kopmayan Wozniak’ın özellikle kişisel bilgisayar devriminde önemli ilklerde imzası var.
Bunlardan en önemlisi ise grafik birimine sahip olan ilk kişisel bilgisayarlardan birini geliştirmiş olması. Böylece ilk kişisel bilgisayar modellerinden biri olan Apple II, renkli grafikler de gösterebiliyordu. Wozniak daha sonra geçirdiği uçak kazası sonrası Apple’dan ayrıldı. Ancak Apple II modeli Apple’ın 1976-1986 yılında piyasada önemli bir güç kazanmasını sağladı. Wozniak bu yönüyle teknolojiye yön veren etkili insanlar arasında önemli bir yerde.
Bill Gates (1955-)
Bill Gates bugünün kişisel bilgisayarları için önemli bir role sahip. Paul Allen ile birlikte kurdukları Microsoft, Altair 8800 için geliştirilen BASIC ile hayat buldu. IBM’in kişisel bilgisayar atağı sonrası Microsoft ve Bill Gates bu fırsatı kaçırmadı. Daha sonra IBM ile anlaşamamış olsa da kişisel bilgisayarların ilk ortak yazılımı olan MS-DOS bu ilk kıvılcımdan doğdu.
IBM, tıpkı yıllar sonra Microsoft’un yaptığı gibi kişisel bilgisayar markalarına yaşam şansı vermiyordu. Bu kısıtlayıcı politikalar delindikten sonra ise Microsoft harekete geçen firmalardan biriydi.
Microsoft, Nvidia, AMD ve Intel ile iş birliği yaparak PC oyunlarında süper çözünürlük geliştirmek için DirectSR API’sini tanıttı.
Böylece firma, Macintosh harici kişisel bilgisayarları Windows altında birleştirmek adına önemli adımlar attı. Bugün bile bilgisayar dünyasında işletim sistemi pazarının en büyük oyuncusu Microsoft. Microsoft’un ayrıca farenin bugünkü formuna kavuşmasını da sağlayan firmalar arasında.
Bill Gates tüm tekelcilik eleştirilerine rağmen, kişisel bilgisayarın yaygınlaşması ve basitleşmesi konusunda ise önemli bir role sahip. Bu anlamda Bill Gates teknolojiye yön veren etkili insanlar arasında.
Gordon Earle Moore (1929-2023)
Intel’in kurucularından biri olan Gordon Earle Moore, çok adını duyduğumuz Moore yasasının da mucidi. Peki ama bugün bile teknolojiye yön veren Moore yasası nedir? En basit haliyle Moore, işlemcilerde yer alan transistör sayısının iki yılda bir maliyetler aynı kalarak ikiye katlandığını ön gören bir öngörü.
Gordon Moore bu yasayı 1965 yılında ortaya attı. Bu yasa sayesinde Intel, yarı iletken teknolojilerinde önemli bir ivme yakaladı. Son yıllarda ise Moore yasasını devam ettirmek daha zor hale geldi.
Intel, Arc grafik kartı için performans artışı sağlayan DirectX 11 güncellemesi yayınladı. İşte performansı artan oyunlar.
Moore, bu yasa dışında ilk mikro işlemcilerin de geliştirilmesinde kilit rol üstlendi. Bu anlamda Gordon Moore, teknolojiye ve bilgisayar dünyasına yön veren önemli insanlar arasında yer alıyor.
Tim Berners-Lee (1955-)
Bildiğimiz anlamda İnternet’in mucidi olarak da bilinen Tim Berners, 1989 yılında CERN laboratuvarında HTML dilini (www) ağını kurmayı başardı. Berners öncesi ABD’de ilk e-mail, ilk forumlar gibi önemli adımlar atıldı. Aslında Tim Berners’ın amacı da CERN araştırmacıları arasında bu türden bir ağ kurmaktı.
CERN’de bağımsız bir yüklenici firmada çalışan Berners, hiper metin kavramına dayalı bir iletişim projesi geliştirdi. Bu iletişimin sağlanması için ise ENQUIRE adını verdiği ve www’un da temellerini atan prototip bir sistem geliştirdi.
Berners 1980 yılında bir bilgisayar firmasına geçti ve burada gerçek zamanlı uzaktan yardım çağrısı adında bir projede çalıştı. Bu proje Tim Berners’ın www ağını geliştirmesi için önemli bir tecrübe kazanmasını sağladı.
Speedtest, 2023 yılına ilişkin Türkiye verilerini yayınladı. Türkiye’deki genel internet hızı en yüksek olan internet servis sağlayıcısı hangiis?
1984 yılında yeniden CERN’e dönen Berners, araştırmacılar arasında geliştirdiği hiper metine bağlı ağın çok genişlediğini fark etti. Bu ağı daha kontrollü hale getirmek için TCP protokolü ve alan adı sistemini birleştiren Tim Berners, böylece www‘un da doğmasını sağladı. Daha sonra araştırmacılar arasında genişleyen ağ tüm dünyaya yayılmaya başladı.
Bugün bildiğimiz anlamda İnternet’in mucidi olan Tim Berners, tabii ki teknolojiye yön veren insanlar arasında önemli bir yere sahip.
